Het leven zit vol risico's. Risico's die moeilijk ingeschat kunnen worden, maar die grote financiële gevolgen kunnen hebben. Niemand weet immers van tevoren wanneer er een brand uitbreekt of een storm opsteekt. Maar ook het gedrag van medeweggebruikers is onvoorspelbaar. Actuarissen bepalen actuarieel wat de kans is dat dergelijke risico's zich voordoen. Bovendien stellen ze de financiële consequenties vast die deze risico's met zich brengen.
Andere terreinen waarop actuarissen en actuarieel specialisten actief zijn, zijn die van pensioenen en sociale voorzieningen. Actuarissen buigen zich bijvoorbeeld over de vraag hoe een pensioenbreuk opgelost kan worden, of over de introductie van een flexibele pensioenleeftijd. Maar ook de vraag over bestaanbaarheid van de AOW in het licht van de toenemende vergrijzing, of over de financiële consequenties van een koppeling tussen lonen en uitkeringen. En voor vraagstukken als de financiële gevolgen van de toepassing van DNA-manipulatie door de medische wetenschap kunnen actuarissen eveneens oplossingen bieden.
Maar op welk terrein de actuaris of de actuarieel analist ook werkzaam is: zijn belangrijkste techniek is: systematisch in de toekomst kijken, voorspellingen doen, en deze voorspellingen vertalen in financiële consequenties. Een actuaris is dus in essentie een creatieve probleemoplosser die zich, op basis van het verleden, met de toekomst bezig houdt.
Een stereotype actuaris is zelden of nooit te vinden. Wat niet wegneemt dat een actuaris wel over een aantal kwaliteiten moet beschikken:
- gevoel voor cijfers hebben en analytisch zijn ingesteld,
- communicatieve vaardigheden bezitten en gedegen advies kunnen geven,
- open staan voor dialoog en deze ook aangaan maar tegelijkertijd weten waar de grenzen aan de rek zitten,
- eigen specialistische kennis kunnen vertalen naar collega-professionals (zoals accountants, juristen, marketingdeskundigen en beleggers) en last-but-not-least,
- een opleiding tot actuaris met succes hebben afgerond.
Het werkterrein van de Actuaris en Actuarieel specialist
De meeste actuarissen zijn werkzaam bij verzekeringsmaatschappijen en pensioenfondsen of als (zelfstandig) Actuarieel consultant . Daarin kunnen ze verschillende functies bekleden of aandachtsvelden hebben.
Een globaal overzicht:
Leven- en schadeverzekeringsmaatschappijen
Leven- en schadeactuarissen zijn verantwoordelijk voor actuariële verslaglegging van de verzekeringsmaatschappij waar zij werken. Daarnaast spelen zij een belangrijke rol in de ontwikkeling van verzekeringsproducten, stellen de verzekeringspremies vast en adviseren over acceptatiebeleid. Ook adviseren deze actuarieel specialisten over de hoogte van het winstaandeel voor polis- en aandeelhouders. Bij fusies en overnames worden ze ingeschakeld om de waarde van de betreffende maatschappij in te schatten.
Pensioenfondsen
In dit werkveld zijn actuarissen nauw betrokken bij de voorbereiding, totstandkoming en (administratieve) uitwerking van het beleid. Daarnaast zijn ze verantwoordelijk voor de jaarlijkse verslaglegging van pensioenfondsen.
Actuariële Consultancy
Actuariële consultants adviseren en begeleiden pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen, ondernemingen, non-profit en overheidsinstellingen. Hun werkzaamheden omvatten onder meer het ontwerpen, aanpassen of moderniseren van pensioenreglementen en VUT-regelingen en de berekening van de kosten daarvan. Maar ook: het controleren en analyseren van de jaarrekening, het adviseren bij fusies en overnames, het ontwikkelen en beoordelen van verzekeringsproducten en het adviseren in automatiseringsvraagstukken.
Automatisering
Steeds meer actuarissen voelen zich met hun specifieke vaardigheden uitstekend op hun plaats in een actuariële IT functie. Zij houden zich bezig met de ontwikkeling van administratiesytemen voor verzekerden of pensioenfondsdeelnemers en ontwerpen actuarieel gefundeerde programma's. Een voorbeeld daarvan zijn programma's om het beleggingsbeleid van organisaties te ondersteunen.
De financiële wereld
Als experts op het gebied van risico en onzekerheid kunnen actuarissen ook in de bankwereld een rol van betekenis spelen. Ook hier gaat het immers om beslissingen met grote financiële gevolgen op lange termijn. Zeker nu op de geld- en kapitaalmarkt instrumenten als opties een steeds belangrijker plaats innemen, zijn actuarissen met hun sterk wiskundig-analytische vaardigheden een onmisbare schakel in het geheel.
(bron: Website en Profielen van het Koninklijk Actuarieel Genootschap)
Loopbaanperspectieven voor Actuarissen, Actuarieel Analist en Actuarieel Rekenaar
Actuarissen bewegen zich op het terrein van de verzekeringswiskunde, het gros
van de actuarissen is dan ook werkzaam bij een verzekeraar, een pensioenfonds
of een actuarieel adviesbureau dat de verzekeraar of het pensioenfonds ondersteunt
bij dan wel controleert op haar bedrijfsvoering.
Uitgaande van zijn specialistische financieel-economische kennis heeft de
actuaris mogelijkheden om zich te ontplooien als specialist of als generalist.
Binnen deze twee wegen zijn er vele variaties mogelijk, bijvoorbeeld op het
gebied van productontwikkeling, administratieve en financiële controle,
analyse en beheer van financiële risico’s.
Er zijn ook goede perspectieven in het buitenland, met name voor actuarissen
die bij internationaal opererende organisaties werkzaam zijn. Vakkennis kan
net zo goed buiten de landsgrenzen worden toegepast met vergelijkbare waardering.
Een actuaris werkt per definitie in een omgeving waar financiële belangen
spelen en waar zijn oordeel dus terdege meetelt. Er wordt veel van actuarissen
geëist maar er staat dan ook veel tegenover. De financiële kant van
een actuariële carrière is meestal uitstekend geregeld. En wat
ook niet onbelangrijk is: parttime werken is bij de meeste werkgevers bespreekbaar.
De vaardigheden en karaktereigenschappen van een actuariële professional bepalen
in belangrijke mate de keuze voor een werkgever. Het werken als specialist
of generalist bij een verzekeraar, pensioenfonds of adviesbureau stelt totaal
verschillende eisen. Het is belangrijk dat hier in de loopbaanoriëntatie rekening
mee wordt gehouden. Veel voorkomende loopbaanpaden zijn:
- van specialist tot
manager binnen verzekeraar of pensioenfonds
- na een loopbaanstart bij een verzekeraar
overstappen naar een adviesbureau
- na een loopbaanstart bij een adviesbureau
overstappen naar een pensioenfonds.
Koninklijk Actuarieel Genootschap
Het Koninklijk Actuarieel Genootschap (AG) is de Nederlandse beroepsvereniging van actuarissen,
waarvan vrijwel alle actuarissen lid zijn. Het Koninklijk Actuarieel Genootschap, dat in
1988 haar honderdjarig bestaan vierde, heeft zich ontwikkeld tot een platform
waar actuarissen met elkaar en met de maatschappij communiceren.
Het Koninklijk Actuarieel Genootschap stelt zich ten doel om enerzijds de bekendheid
en waardering te vergroten van het actuariële beroep (door o.a. onderzoek
en publicaties, samenwerking met andere organisaties, internationalisering,
beroepsontwikkeling en reglementering) en anderzijds, actuarissen op te leiden
en te vormen in termen van kwaliteit en integriteit (door middel van onderwijs
en kwaliteitsbewaking, seminars en bijeenkomsten).
Binnen het AG is een vijftal secties actief:
- Leven (ASLI)
- Schade (ASTIN)
- Pensioenen (ASIP)
- Financiële instellingen (AFIR)
- KAA (Kring van Actuarieel Analisten).
Ook met internationale actuariële organisaties zijn regelmatig contacten.
Het AG geeft bovendien het periodiek 'De Actuaris' uit. Hierin zijn wetenschappelijke
en opiniebevorderende artikelen en interviews opgenomen.
Na het behalen van het diploma Actuaris kunt u toegelaten worden als lid van
het AG, waarna u het recht heeft om de titel Actuaris AG (AAG) te voeren.
(Bron: website van het Koninklijk Actuarieel Genootschap)
Opleiding tot Actuaris
Opleiding tot actuaris AG
Voor de opleiding tot actuaris bestaan er diverse studieroutes.
Na de middelbare school kan men kiezen voor de studie Actuariële Wetenschap aan de Universiteit van Amsterdam, de opleiding Quantitative Finance and Actuarial Sciences aan de Universiteit van Tilburg en de studierichting MSc in Econometrics – Specialization Actuarial Studies van de Rijksuniversiteit Groningen. In aansluiting hierop dient men de beroepsopleiding tot actuaris te volgen. De afronding van deze Post Master (of Postdoctorale) Beroepsopleiding levert het diploma 'Actuaris' op, dat toegang geeft tot het lidmaatschap van het Koninklijk Actuarieel Genootschap en daarmee van de titel 'Actuaris AG'.
Afgestudeerde Econometristen en Wiskundigen passen door hun interesse en vooropleiding uitstekend in het profiel van een actuaris. Voor hen die in het actuariële veld werkzaam zijn en actuaris willen worden, zijn twee studiemogelijkheden om binnen circa twee of drie jaar het Master of Actuarial Analytics te behalen en daarmee de toegang tot de titel ´Actuaris AG´.
- Amsterdam Business School
Als onderdeel van de Universiteit van Amsterdam bieden zij het programma Amsterdam Executive Master of Actuarial Science (AEMAS) aan. Lees er meer over op www.abs.uva.nl/aemas
- Actuarieel Instituut
Ook het Actuarieel Instituut biedt het programma Executive Master of Actuarial Science aan. Lees er meer over op de site van het Actuarieel Instituut
Dit is de deeltijdvariant via het Actuarieel Instituut, die in totaal zo'n achtenhalf jaar in beslag neemt. Deze opleiding is onderverdeeld in drie fasen, die als afzonderlijke opleidingen te beschouwen zijn, namelijk Actuarieel Rekenaar, Actuarieel Analist, het Schakelprogramma en Executive Master Actuarial Science.
De opleiding tot actuaris is in alle gevallen intensief, maar geeft wel het gereedschap in handen voor een gezonde toekomst.
Opleiding tot Actuarieel Analist en Actuarieel Rekenaar
Naast Actuaris AG zijn er nog twee andere niveaus in opleiding gangbaar, via het Actuarieel Instituut. Een combinatie van werk en studie is heel gebruikelijk.
- Actuarieel rekenaar (de werkzaamheden op dit niveau zijn meestal administratief en rekentechnisch van aard).
- Post Bachelor actuarieel analist (op dit niveau staat een breed spectrum aan werkzaamheden open met functies als (junior) adviseur, stafmedewerker of manager in het middenkader).