Artikel Sven Klijnhout, actuaris
Het levert meer pensioen op als je minder buffers aanhoudt en geen garanties biedt. Dat is de gedachte achter het nieuwe pensioenstelsel. Maar niemand vindt het prettig als pensioen omlaag gaat. Op weg naar het nieuwe pensioenstelsel zoeken wetenschap en sector daarom naar nieuwe manieren om pensioen straks zo ideaal mogelijk vorm te geven. Onlangs deed Netspar een voorstel voor een variabele uitkering met garantie. Hoe werkt dit nieuwe idee? En wat zijn de voor- en nadelen? Spoiler alert: het is een dure manier om meer zekerheid te bieden.
De auteurs van het Netspar paper splitsen het vermogen in een risicovrij garantievermogen en toeslagvermogen dat risicovoller belegd wordt. Met het garantievermogen financieren zij een minimale uitkering. Het pensioenfonds belegt dat garantievermogen volledig risicovrij. Er is ook een toeslagvermogen om de uitkering te verhogen. Dat wordt risicovoller belegd. Bij het verhogen van de uitkering boekt het pensioenfonds geld van het toeslagvermogen over naar het garantievermogen. Op deze manier is de gegeven verhoging nominaal gegarandeerd voor de rest van de uitkeringsduur.
Niemand vindt het prettig als pensioen omlaag gaat. Maar het nadeel van garanties is dat ze geld kosten. In dit geval krijgen gepensioneerden een veel lagere uitkering in vergelijking met de situatie dat ze meer beleggingsrisico lopen. Het idee introduceert daarmee een lage pensioenuitkering om te verzekeren dat deze nooit daalt. Het langlevenrisico van de gegarandeerde uitkering wordt in de voorgestelde opzet gedragen door ofwel de solidariteitsreserve ofwel door de actieve deelnemers in de opbouwfase. Daardoor kan er sprake zijn van herverdeling van jong naar oud.
